Medical Park Göztepe
Hastane Kompleksi Çocuk Sağlığı ve Yenidoğan Uzmanı Prof. Dr. İpek
Akman; kış aylarında, özellikle yeni doğan bebeklerde bronşit ve
zatürreye neden olabilen RSV virüsü ile ilgili bilgiler verdi...
Kış aylarında tehlike oluşturan RSV virüsü nedir?
Özellikle bebekleri tehdit eden Respiratuar Sinsiyal Virüs (RSV);
çocuklarda ve yetişkinlerde solunum yolu enfeksiyonlarına, bronşit ve
zatürreye yol açan bir virüstür. RSV virüsünün kuluçka dönemi iki-sekiz
gündür ve enfeksiyonu kapan kişi bir-üç hafta boyunca virüsü çevresine
bulaştırabilir.
Kimler risk altındadır?
RSV virüsüne bağlı alt solunum yolu enfeksiyonları; bazı risk
faktörlerini taşıyan bebeklerde solunum yetmezliği ve ölüme yol
açabilir. Özellikle prematüre doğmuş bebekler, yoğun bakımda çok uzun
kalıp kronik akciğer hastalığı gelişmiş bebekler veya kalp yetmezliği
tedavisi gören bebekler, bu virüsle enfekte olurlarsa hayati tehlike
doğabilir. Bağışıklık sistemi bozuk olan çocuklar ve astım hastaları da
RSV açısından riskli gruplardır.
Neden prematüre bebekler daha fazla risk altındadır?
Prematüre bebekler, akciğer gelişimini tamamlayamadan doğdukları için enfeksiyon kaparlarsa, hastalığı daha ağır geçirirler. Prematüre
bebekler, bağışıklık sistemleri tam gelişmediği için hastalıklara karşı
dirençsizdir. Çocuğun yaşı ne kadar küçükse ağır hastalık geçirme riski
o kadar fazladır.
GLOBAL BİR SORUN
Bu virüsün toplumda görülme sıklığı nelerdir?
Altı aydan küçük bebeklerde alt solunum yolu (bronşit ve zatürre)
enfeksiyonlarının yüzde 35-50'si RSV virüsüne bağlı olarak gelişir.
Dünya Sağlık Örgütü (WHO) rakamlarına göre, dünyada her yıl yaklaşık 400
bin bebek bu virüs nedeniyle ölüyor. Yenidoğan döneminde RSV
bronşiyoliti olan bebeklerde, ileride astım görülme riski artıyor. Virüs
her yerde olabildiği için; 1 yaşına kadar olan çocukların yüzde 50'si, 2
yaşına kadar olanların ise tamamı bu virüsle tanışıyor.
HASTALIKTAN KORUNMAK İÇİN TÜYOLAR
Aileler çocuklarını virüsten korumak için nasıl önlemler alabilir?
Hastayla yakın teması sınırlandırın.
Hasta kişiler maske kullanmalı.
Bebeğe dokunmadan önce ellerinizi yıkayın.
Hijyene dikkat edin.
Bebekleri kalabalık ortamlardan (alışveriş merkezi, toplu taşıma araçları, kreş) uzak tutun.
Özellikle bebekleri öpmekten kaçının.
Kardeşleriyle ya da büyükleriyle aynı odada yatırmayın.
Oyuncakları sık sık dezenfekte edin.
Koruyucu ilaçlar konusunda doktordan bilgi alın.
Bebekleri sigara içilen ortamlardan uzak tutun.
YOĞUN BAKIM ŞART
Türkiye'de RSV hastalığının yüzde 92'si, Ekim- Nisan ayları arasında
görülüyor. Bu dönemde; gebelik haftası 29 haftadan küçük olanlar ile
kalp hastalığı olan bebekler mutlaka koruma altına alınmalı.
Hasta bebekte RSV enfeksiyonuna bağlı solunum zorluğu, beslenme güçlüğü
görülebilir. Bazı bebeklerin hastaneye veya yoğun bakıma yatmaları
gerekebilir.
HANGİ ŞİKAYETLER GÖRÜLÜR?
Hastada burun akıntısı, öksürük, hırıltı, hızlı nefes alma ve ateş gibi
şikayetler görülebilir. Erişkinler ve 2 yaşın üzerindeki çocuklar
genellikle bu tür belirtilerle hastalığı atlatır. Ancak prematüre
bebekler ve diğer risk gruplarında, hastalık üçbeş gün sonra alt solunum
yollarına inerek ciddi sağlık sorunlarına neden olur. Nefes darlığı,
solunum sıkıntısı, yoğun öksürük ve dudakta morarma görülebilir. Bu
bebeklerde yüksek ateş görülmeyebilir.
RSV VİRÜSÜNÜN AŞISI YOK!
Günümüzde RSV virüsüne karşı etkin ve güvenilir bir aşı bulunmuyor. RSV
virüsünden korunmak için; yüksek riskli bebeklere pasif bağışıklama,
yani sonbahar ve kış sezonu boyunca ayda bir antikor verilmesi
öneriliyor.
Pasif bağışıklama uygulanması gereken hastaları şöyle sıralayabiliriz:
Gebelik haftası 29 haftadan küçük ve 1 yaşından küçükler. Kronik akciğer
hastalığı olan ve 2 yaşından küçük bebekler ve tedavi gerektiren kalp
hastalığı olan 1 yaşından küçük bebekler.
OKSİJEN MASKESİ GEREKEBİLİR
Hastalığın tanısı nasıl konur?
RSV enfeksiyonunun tanısı, solunum yolu sekresyonlarında RSV
antijenine bakılarak konulur. Bu, yüzde 90 oranında doğru sonuç veren
bir yöntemdir. Solunum salgılarına virüs kültürü yapılması, beş gün
içinde kesin sonuç veren bir testtir ancak pahalı bir yöntem olduğundan
sık kullanılmıyor.
Hastalığın tedavisi nasıl yapılır?
Hasta bebek, nefes darlığı ve solunum güçlüğü çekiyorsa; bronşları
genişleten ilaçlar, nebülizatör denilen cihazla buhar halinde uygulanır.
Bebeğin oksijene ihtiyacı varsa, oksijen maskesi ile destek sağlanır.