Çalışanların en büyük hayali, emekli olmak. Yasalar, bazı durumlarda çalışanlara erken emeklilik imkanı sunuyor. Bunların başında da 15 yıl sigortalılık süresi, 3 bin 600 prim günü sistemi geliyor. Bu formülle emeklilik için öncelikle 9 Eylül 1999´dan önce sigortalı olmak gerekiyor.
Kadınlar 8 Eylül 1981´den önce işe girmiş ise, 3 bin 600 prim gününü tamamlayarak 50 yaşını doldurduktan sonra yaşkademeye bakılmaksızın emekli olabiliyor. Erkekler de 8 Eylül 1976´dan önce ilk defa sigortalı olmuşlarsa, 3 bin 600 prim gününü ve 55 yaşını tamamladığı tarihte emekli olabiliyor.
Bu kişiler bu tarihlerle 9 Eylül 1999 arasında işe girmişse şartlar değişiyor. 3 bin 600´le emeklilik için şartlar erkeklerde 60, kadınlarda 58 yaşa kadar uzuyor.
Burada 15 yıl, 3 bin 600 güne ulaşılan ve kadınsa 50, erkek ise 55 yaşın tamamlandığı tarih emeklilik yaşını belirliyor. Milat ise 24 Mayıs 2002.
Bu tarihten sonra kademe devreye giriyor.
* 23 Mayıs 2002´de 15 yıllık sigortalılık süresini, kadın ise 50, erkek ise 55 yaşını doldurmuş ve 3 bin 600 gün primi ödemiş bulunanlara istekleri halinde yaşlılık aylığı bağlanıyor.
* 23 Mayıs 2002´de bu şartları yerine getirememiş olanlardan 15 yıllık sigortalılık süresi, kadın ise 50, erkek ise 55 yaş, 3 bin 600 prim gün ödeme şartını;
a) 24 Mayıs 2002 ile 23 Mayıs 2005 tarihleri arasında yerine getirenler kadın ise 52, erkek ise 56 yaşını doldurmuş olmaları,
b) 24 Mayıs 2005 ile 23 Mayıs 2008 tarihleri arasında yerine getirenler kadın ise 54, erkek ise 57 yaşını doldurmuş olmaları,
c) 24 Mayıs 2008 ile 23 Mayıs 2011 tarihleri arasında yerine getirenler kadın ise 56, erkek ise 58 yaşını doldurmuş olmaları,
d) 24 Mayıs 2011 tarihinden sonra yerine getiren kadınlar 58, 24 Mayıs 2011 ile 23 Mayıs 2014 tarihleri arasında yerine getiren erkekler 59 yaşını doldurmuş olmaları,
e) 24 Mayıs 2014 tarihinden sonra yerine getiren erkekler 60 yaşını doldurmuş olmaları, şartıyla emekli olabiliyor.
SAĞLIKÇILAR İÇİN ÇALIŞMA YAPILIYOR
Madenciler, gazeteciler gibi bazı mesleklerde bulunan yıpranma payı uygulaması sigortalı olunan süreyi artırırken, yaş şartı da düşüyor. Bu kesimlere sağlıkçıların da eklenmesi için çalışma yapılıyor.
Hatta toplu sözleşmede varılan mutabakatın ardından Sosyal Güvenlik Kurumu bünyesinde oluşturulan komisyon, hangi kamu çalışanlarına erken emeklilik imkanı verilebileceği konusunda çalışma yapıyor. Bu çalışmanın bu yıl içinde tamamlanması bekleniyor.
BORÇLANMA İÇİN NE ÖDENİYOR?
Erken emeklilik için yapılacak doğum, askerlik borçlanmalarında tutar asgari ücrete göre belirleniyor. En düşük borçlanma tutarı, brüt asgari ücretin yüzde 32´si oluyor. Ocak´ta brüt asgari ücret bin 647 lira oldu.
Buna göre; bu yıl askerlik borçlanması yapacakların ödeyeceği tutarlar şöyle: