İSLAM BİLİM VE TEKNOLOJİ TARİHİNE BİR BAKIŞ

İSLAM BİLİM VE TEKNOLOJİ TARİHİNE BİR BAKIŞ 

 İslam Bilim ve Teknoloji Tarihi Müzesi kurucusu Prof. Dr. Fuat Sezgin, `Müslümanlar İslamın başlangıcından 150 yıl sonra Hintlilerin `Sidhanta` adlı hacimli astronomi ve matematik kitabını Arapça`ya çevirerek, Yunan matematiğinde olmayan sıfır rakamını öğrendiler` dedi. 

Atatürk Üniversitesi (AÜ) Rektörlüğünce, Kültür ve Gösteri Merkezi`nde `İslam, Bilim ve Teknoloji Tarihine Bir Bakış` konulu konferans düzenlendi. 

Prof. Dr. Sezgin, konferansta yaptığı konuşmada, bilim ve teknolojinin 20. yüzyılın başından beri hızlanan ve hızını gittikçe artıran gelişmesi, binlerce yıl arkada kalan bir geçmişin merhalelerinin gerçeğe yakın bir şekilde tanınıp değerlendirilmesinde kendini gösteremediğini söyledi. 
İslamın birinci yüzyılı sona ermeden Müslümanların sadece tercüme işine bağlı kalmayarak, bir çok dalda kitaplar yazmaya koyulduğunu ifade eden Sezgin, `İlk Kur`an tefsirleri, hukuk, hadis ve tarih kitapları bu devirde yazılmı?lardı. Hatta kimyaya dair bazı kitaplar bu devirde ortaya çıkmıştı. Tabiatıyla bu kitaplardan kimya alanına getirilen bir yenilik beklenemezdi. Bu yönde bize kadar ula?mı? bulunan bazı kitapçıklar yazarı olarak Şam`da yaşayan Emevi Prensi Halid Yezid`in adını taşıyor. Bu Emevi prensi kimya bilgisini Stefanus ve Mariyanus adlı iki Hristiyan hocalarından aldığını minnettarlıkla bildiriyor` diye konuştu. Matematik tarihine de değinen Sezgin, Müslümanların İslamın başlangıcında ilk olarak parmak hesabını tanıdığını belirterek, şunları kaydetti: 

`Müslümanlar, İslamın başlangıcından 150 yıl sonra Hintlilerin Sidhanta adlı hacimli astronomi ve matematik kitabını Arapça`ya çevirerek, Yunan matematiğinde olmayan sıfır rakamını öğrendiler. Miladın 9. Yüzyılının ilk çeyreğinde, cebir denklemlerini aritmetikten ayrı olarak ele alan ilk kitapları yazdılar. Onların ilk cebir ve aritmetik kitapları ayrı ayrı 12. yüzyılda Avrupa`da Latince tercümeleriyle yayıldı. Milattan 870 yıl sonra El Mahani adındaki bir bilgin geometrik bir problemi 3. dereceden bir denkleme çevirdi fakat denklemi çözemedi. 3. dereceden bir denklemin ilk çözümü bundan elli yıl sonra Abu Cafar El Qazin adındaki büyük astronom ve matematikçiye nasip oldu. 4. dereceden bir denkleme ve çözümüne Miladın 11. yüzyılın ba?larından itibaren rastlıyoruz. Aynı yüzyılın ikinci yarısında Umar Gayyâm adındaki astronom ve matematikçi çözüm metotları çoğalan 3. derece denklemlerin sistematik bir sunumunu gerçekleştiriyor. Bu sistematikleştirme işini 4. dereceden denklemlerde 15. yüzyılda Gıyaseddin Ka?i başarıyor.` 

Konuşmaların ardından AÜ Rektörü Prof. Dr. Hikmet Koçak, Sezgin`e,Erzurum`da öğrenci iken çekilmiş fotoğraf ve diplomalarını hedeyi etti.