Suriye savaşı için geri sayım başlarken saflar da netleşiyor. Amerika´nın yandaşları bilindik ülkeler. Rusya´nın cephesinde de İran ve Çin var. Trump "Hazır ol Rusya füzelerimiz geliyor" diyerek savaş için start verdi. Putin "sağduyunun hakim olmasını istiyoruz" dese de savaş gemilerini Akdeniz´e yolladı. Dünya kıyamet savaşına hazırlanırken Türkiye en zor seçimi yapacak ülkelerden biri. İşte gelen ilk açıklamalarla renklerini belli eden ülkeler;
SUUDİ ARABİSTAN :Donald Trump ABD başbakanı seçilince soluğu Suudi Arabistan´da almış ve dünya küresi pozu ile olay yaratmıştı. Haliyle Suudi Arabistan´ın Rusya ABD savaşında seçtiği saf sürpriz olmadı. Sürpriz Suudi Arabistan´ın savaşa bizzat dahil olma arzusu oldu. Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, Suriye´nin kimyasal silah kapasitesinin hedef alınacağı olası bir uluslararası müdahalede ülkesinin de yer alabileceğini söyledi.
FRANSA : BM´deki görüşmede ABD´nin peşine takılıp salonu terkeden Fransa, Trump ile birlikte hareket ediyor. Düne kadar jetlerini kaldırmayı düşenmeyen Macron bugün savaşa dahil olacağını ilan etti. Macron, "Suriye´nin kimyasal silah kullandığına dair kanıtlar var. Kanıtlar doğrulanırsa Suriye´ye saldırı kararı verilecek" dedi. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron dün askeri seçenek için "Bu, Fransa´nın hiçbir zaman önceliği olmadı ve hiçbir zaman olmayacak" demişti.
İSRAİL : Amerika´nın saflarına ilk katılan ülke İsrail oldu. İran´a yönelik tehditleri de barındıran açıklama "İran, Suriye topraklarını kullanarak İsrail´e saldırırsa bunun bedelini Esed rejimi öder" şeklinde geldi. Hemen ardından da İsrail, İABD´nin Suriye´ye muhtemel saldırısını görüşmek üzere üst düzey güvenlik toplantısı düzenledi. Başbakan Benyamin Netanyahu "İsrail´in kararlığını test etmeyin" dedi. İsrail açık açık ifade etmese de İran´a çıkışarak ABD saflarında olduğunu gösterdi.
ALMANYA: Amerika ve Rusya arasındaki Suriye restleşmesinde Angela Merkel kenarda durmayı seçti. İlk gün krizle ilgili yorum yapmaktan kaçınan Merkel, bugün tutumunu netleştiri. Angela Merkel bugün saat 14.45´te yaptığı son dakika açıklamada ´Suriye´ye yönelik hiçbir hava saldırısına katılmayacağız" dedi.
ÇİN: Dünya´nın en yoğun nüfusuna sahip olan Çin süper güçler arasına girmiş durumda. Haliyle Çin´in tutumu çok önemli. Rusya ile yakın ilişkileri olan Çin, Washington-Moskova atışmasında sürpriz yapmadı. Krizin ilk günlerinde sessiz kalan Çin safını ABD´nin Suriye´yi vurmasına karşı olduğunu duyurarak ortaya koydu. Çin ulusal çıkarlarının öncelikli olduğu belirtilen açıklada "Eğer ABD tarafı tansiyonu yükselten herhangi bir eyleme girerse, Çin, tereddüt etmeden karşılık verecektir" denildi.
İRAN: ABD-Rusya savaş hattında İran ilk günden tavrını net bir şekilde ortaya koydu. Kimyasal silah kullanıldığı iddialarını kabul etmeyen Tahran yönetimi, "Suriye´ye olası bir saldırıda Şam´ın yanında yer alacağız" açıklamasında bulundu. İran Esad yönetiminin en büyük destekçilerinden biri. ABD-Rusya atışmasında da safı net olan bir ülke.
İNGİLTERE: Amerika ile Rusya arasında seçim yapmak bir yana İngiltere bizzat ´savaş" çığırtkanı olarak ortalarda geziyor. BM´de Fransa ile birlikte ABD´nin peşine takılıp salonu terkeden İngiltere Suriye´ye doğru savaş gemilerini yola çıkardı. Kıbrıs´taki askeri üssüne savaş jetlerini indiren İngiltere, füzelerle dolu denizaltılarını da gönderdi. İngiltere Başbakanı Theresa May de Suriye´yi vurma planlarını görüşmek için kabinesini topladı.
HOLLANDA: Suriye´nin Doğu Guta´da kimyasal silah kullandığına inanan Hollanda şimdilik olayı kınamakla yetiniyor. Avrupa ülkesi olan Hollanda´nın tutumu ABD´den yana görünse de ABD-Rusya arasında bir taraf seçmiyorlar. Bunun yerine oklarını Esed´e çeviren Hollanda Dışişleri Bakanı Stef Blok, "Kimyasal silahların kullanılması, uluslararası hukukun ciddi ihlalidir. Kimyasal silahın kullanılmasının her türlüsünü kınıyoruz" demekle yetiniyor.
KATAR: Suriye´nin vurulması için ABD´nin savaş lobisine dahil olan ülkeler listesinde Katar´ın olması biraz şaşırtıcı oldu. Katar Emiri Şeyh Tamim bin Hamad al Thani de Washington´da Trump ile görüşmesinin ardından "Savaş suçu işlenmesine göz yumamayız" diyerek ABD´ye destek verdi. Katar´da ABD´nin Ortadoğu´daki askeri operasyonları açısından önem taşıyan bir Amerikan hava üssü bulunuyor. Ancak geçen yıl ABD ile Katar arasında İran yüzünden açılmıştı. Trump yönetimi Katar´ı İran ile yakınlaşmak ve radikal örgütlere destek vermekle suçlamıştı.
TÜRKİYE: Suriye´de askeri varlığıyla yer alan Türkiye, son Afrin harekatını Rusya´nın hava sahasını açması sayesinde başarıyla tamamlamıştı. Geçen hafta Putin´in Ankara´da olduğunu ve nükleer santralin temel atma törenine katıldığını da bir kenara not edelim. Türkiye açısından bir yanda ticari, askeri ve bölgesel çıkarlarıyla yakınlaştığı Rusya diğer yanda NATO vesilesiyle müttefik olduğu ´eski dostu´ Amerika var. Haliyle Türkiye´nin Rusya ve Amerika arasında bir seçim yapması söz konusu olamaz. Bu sebepledir ki Ankara ´taraf´ olmak yerine aktif oyuncu olmayı seçti. ABD-Rusya arasındaki krizde Türkiye arabulucu konuma geldi.
DÜNYA ERDOĞAN´I İZLİYOR: Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Suriye krizini savaşsız diplomasi yoluyla bitirmek istiyor. Bunun için de dün gece ABD Başkanı Donald Trump ile telefon görüşmesi yaptı. Beyaz Saray´dan yapılan açıklamada, "İki lider gündemdeki sorunlar için iletişimde kalacaklar." denildi. Erdoğan bugün de Rusya Devlet Başkanı Putin´i arayacağını duyurdu. Türkiye´nin arabuluculuğu ABD-Rusya savaşının önlenmesi adına umut bağlanan tek diplomatik girişim. Haliyle dünya nefesini tutmuş bu girişimin sonucunu bekliyor.
TÜRKİYE NE DÜŞÜNÜYOR?: Peki diplomatik girişimi bir kenara koyacak olursak Türkiye, Suriye´deki kimsayasal silah iddiası ve ABD´nin askeri müdahale girişimi konusunda ne düşünüyor? Dışişleri Bakanlığı Esad´ın kimyasal silah kullandığına inanıyor ve bunu ´kabul edilemez´ bulunuyor. Bugün yapılan son dakika açıklamadaki ifadeler de Türkiye´nin tavrını net bir şekilde ortaya koyuyor. Açıklamada "Saldırının Esad tarafından yapıldığına dair güçlü şüpheler var. Kimyasal saldırı cezasız bırakılmamalı. BMGK´da ABD tasarısının reddi kaçırılmış fırsat" deniliyor. Ankara, Esad´ın cezalandırılmasını istiyor ancak bunun BM eliyle olmasından yana. Haliyle de ABD´nin vereceği askeri karşılığı desteklemiyor.
ERDOĞAN´IN SON DAKİKA AÇIKLAMASI: Türkiye´nin tutumunun altını kalın harflerle çizen son dakika açıklama da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan´dan geldi. Erdoğan "Suriye´nin bilek güreşi sahasına çevrilmesinden rahatsızız. Suriye ve Irak´ta oynanan tiyatronun bir kenara bırakılmasını, maskelerin indirilmesini, herkesin kendisini sahada göstermesini istiyoruz. Dün Trump ile görüştüm. Bugün Putin ile görüşeceğim. Bu kimyasal katliamı nasıl durdururuz onu konuşacağım"" dedi.
RUSYA - ABD SAVAŞININ GALİBİ OLUR MU?:Albert Einstein´ın ´3. dünya savaşında hangi silahların kullanılacağını bilmiyorum ama 4. dünya savaşının taş ve sopalarla olacağı biliniyorum´ sözünü bilirsiniz. ABD´nin ve Rusya´nın elindeki nükleer güç düşünüldüğünde Suriye üzerinden yaşanan restleşme bir kıyamet savaşına dönüşür. Böyle bir durumda ise savaşın asla galibi olmaz.
YENİAKİT